Ko je bio Danilo Bata Stojković?
Danilo “Bata” Stojković, ime koje je postalo sinonim za veličanstvenu glumu, ostavio je dubok trag u srpskom pozorištu, televiziji i filmu. Njegova nezaboravna interpretacija raznovrsnih uloga ga je uzdigla do statusa jednog od najcenjenijih i najprepoznatljivijih glumaca u zemlji i šire.
Njegova karijera je svetionik koji osvetljava mnoge oblasti umetnosti, a njegov izuzetni talenat ostavlja nas bez daha. Iza scene, Bata Stojković je bio više od glumca – bio je ikona, inspiracija i čovek čiji je uticaj dopirao do svih slojeva društva. U ovom članku istražujemo život i rad ovog izvanrednog umetnika, otkrivajući dublje slojeve njegove ličnosti i doprinosa srpskom kulturnom pejzažu.
Rani život i obrazovanje
Danilo “Bata” Stojković rođen je u Beogradu 11. avgusta 1934. godine. Njegovo poreklo je bilo vezano za uglednu porodicu Stojković, koja je već tokom predratnih godina bila prepoznatljiva u trgovačkim krugovima, baveći se trgovinom drvetom i ugljem. Od detinjstva pa nadalje, Bata je nasledio porodične korene i hrabro zakoračio u svet umetnosti.
Odrastao je na čuvenom beogradskom naselju Čubura, gde je uz svog rođenog brata Žiku stvarao prve uspomene. Žika Stojković je kasnije postao poznat kao istaknuti beogradski intelektualac i publicista, a Batin prateći duh kreativnosti i istraživanja nije ostao neprimećen. Porodična podrška i bliskost su oblikovali temelje njegovog karaktera, a kasnije i doprinosa umetnosti.
U srcu Beograda, Bata je stvarao svoj dom sa suprugom Olgom. Njihova zajednička podrška i duboka veza su mu pružale snagu za suočavanje sa zahtevima svetla reflektora i užurbanosti umetničkog života.
Jedan od ključnih trenutaka u Batinom životu i karijeri bio je nastup 1953. godine na predstavi koja se odigrala na Pašinom brdu. Na toj predstavi je zaigrao u čuvenoj Čehovljevoj komadu “Krčma na glavnom drumu”.
Studije dramskih umetnosti na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu predstavljale su ključnu tačku u njegovom profesionalnom razvoju. Diplomirao je 1959. godine. Njegova izvanredna interpretacija likova Đorđa Crnojevića iz Jakšićevog dela “Jelisaveta” i Kapetana vatrogasca iz “Ćelave pevačice” označili su početak njegove zapažene karijere.
Njegova predanost umetnosti i neosporna sposobnost da se duboko uroni u uloge su bile već evidentne tokom ovih ranih godina. Bata Stojković je polako postajao ne samo ime, već i simbol vrhunske glume koja će obeležiti srpsko pozorište, televiziju i film.
Početak glumačke karijere i prve uloge
Svoju nezaboravnu pozorišnu karijeru, Danilo “Bata” Stojković započeo je u Jugoslovenskom dramskom pozorištu (JDP) 1959. godine. No, njegov izuzetni talenat uskoro je zasijao svetlom koje ga je vodilo ka mestu u prestižnom ansamblu Ateljea 212, gde je postao stalni član 1962. godine.
Bata Stojković je prvi put stupio na scenu JDP-a 1956. godine, igrajući ulogu sluge u čuvenom “Magbetu”. Već godinu dana kasnije, pojaviće se kao agent u predstavi “Troje” na sceni Ateljea 212. Ovi rani koraci obeležili su samo početak njegove izvanredne pozorišne karijere.
Njegova filmska karijera je počela ulogom u filmu “Izdajnik” 1964. godine. Nakon toga, usledio je niz televizijskih i manjih filmskih uloga, ali su se neke od njegovih najvažnijih i najupečatljivijih uloga dogodile u filmovima kao što su “Majstor i Margarita” (1972), “Čuvar plaže u zimskom periodu” (1976) i “Pas koji je voleo vozove” (1977). Bata je takođe ostao zapamćen po svojoj ulozi u popularnoj seriji “Grlom u jagode”. Dodatno, njegova uloga u filmu “Nacionalna klasa”, takođe je doprinela obogaćivanju njegove filmske riznice.
Njegovo prisustvo na sceni i platnu bilo je neodoljivo. Njegova sposobnost da prenese duboke emocije i uverljivo se utkane u svaku ulogu bila je neosporna. Bata Stojković nije samo glumio uloge; on je živeo i oživljavao svaki karakter koji je tumačio. Njegovo ime je postalo sinonim za autentičnu glumu koja dotiče srce svakog gledaoca.
Ukupan doprinos Danila “Bate” Stojkovića srpskom kulturnom pejzažu nije moguće svesti na reči. Njegovo nasleđe ostaje živo, njegova dela inspirišu generacije i njegova umetnost traje i danas.
Filmska karijera i uspon
Danilo “Bata” Stojković, istinski majstor glume, ostavio je dubok pečat svojim izvanrednim ulogama.Bata Stojković debitovao je na velikom platnu sa filmom “Ko to tamo peva” (1980), komedijom smeštenom pred početak Drugog svetskog rata u tadašnjoj Jugoslaviji. U ovom filmu, Bata Stojković je zasijao u ulozi putnika nemačkog simpatizera. “Ko to tamo peva” je postigao ogroman kritički i komercijalni uspeh, osvojivši dve nagrade na filmskom festivalu u Montrealu.
Stojković je zatim iznenadio ulogom alkoholičara u filmu “Poseban tretman” a zatim u komediji “Maratonci trče počasni krug”. Film koji prati priču o sudaru porodice grobara sa lokalnim pljačkašima ponovo je potvrdio Batinu besprekornu glumu i ostao je utisnut u sećanjima publike do danas.
Nakon nekoliko manjih uloga, među kojima se ističe uloga direktora škole u filmu “Idemo dalje”, Stojković je glumio u tri filma u kojima je tumačio likove koji su satira na komunističke ideale. Prva u nizu bila je uloga u filmu “Kako sam sistematski uništen od idiota” (1983). Počev od ovog filma, Stojković se usavršio u tumačenju uloga sa “očinskom figurom”, što je rezultiralo još jednom sjajnom ulogom u filmu “Varljivo leto '68”.
Svojim izuzetnim glumačkim talentom Bata Stojković je 1984. godine izveo po mnogima svoju najbolju ulogu u filmu “Balkanski špijun” (sa Borom Todorovićem).
Ova saradnja sa velikanima filmske umetnosti samo je dodatno obogatila Batinu već impozantnu karijeru, ostavljajući nas sa trajnim nasleđem izvanrednih uloga i umetničkog doprinosa.
Nagrade i priznanja
Danilo “Bata” Stojković, izuzetan glumac čije su veličanstvene uloge ostavile dubok trag na domaćoj glumačkoj sceni, osvetlao je svet umetnosti svojom neponovljivom energijom i talentom. Kroz mnogobrojne uloge na filmu i pozorištu, ostavio je neizbrisiv otisak koji će zauvek živeti u sećanjima i srcima publike širom Srbije.
Bata Stojković je zasluženo dobio brojne nagrade i priznanja, čineći ga pravim ponosom naše glumačke scene. Između ostalih, ističu se:
Dobričin prsten: Ova prestižna nagrada se dodeljuje za izuzetan glumački doprinos, a Bata je dobio ovu čast 1990. godine.
Nagrada “Pavle Vuisić”: Za svoj nesumnjiv doprinos umetnosti glume na domaćem filmu, Bata je dobio ovo priznanje 1998. godine.
Zlatni ćuran za životno delo glumcu komičaru: Posthumno, ova nagrada ponekad se dodeljuje nadarenim glumcima, a Bata je ovu čast doživeo 2002. godine.
Statueta Joakim Vujić: Ova nagrada, dodeljena 1990. godine, svedoči o njegovom izuzetnom doprinosu razvoju pozorišne umetnosti Srbije.
Sterijine nagrade: Bata je osvojio Sterijinu nagradu za uloge u pozorišnim predstavama “Cincari ili koreshpodencija” (1982), “Balkanski špijun” (1984), “Profesionalac” (1990), i “Đeneral Milan Nedić” (1992).
Statueta Ćuran na Danima komedije u Jagodini: Nagrade za uloge u predstavama “Ožalošćena porodica” (1981), “Cincari ili koreshpodencija” (1982), “Balkanski špijun” (1984), “Klaustrofobična komedija” (1988), i “Profesionalac” (1990) svedoče o njegovom izuzetnom talentu za komediju.
Zlatna arena u Puli: Dobio je ovu nagradu za najbolju glavnu mušku ulogu u filmu “Balkanski špijun” (1984), kao i za najbolju sporednu mušku ulogu u filmu “Zazidani” (1969).
Nagrada Car Konstantin na Filmskim susretima u Nišu: Dodeljena za ulogu Ilije Čvorovića u filmu “Balkanski špijun” (1984).
Specijalna nagrada na Filmskim susretima u Nišu: Dodeljena za uloge u filmu “Zazidani” (1969), kao i za epizodnu mušku ulogu u filmu “Balkanska pravila” (1997).
Posebna priznanja
Osim brojnih nagrada, Bata Stojković je dobio i posebna priznanja koja odražavaju njegovu važnost:
Letnja pozornica u Vrnjačkoj Banji: Imenovana je u njegovu čast od 2010. godine, a na njoj je otkrivena spomen-ploča koja svedoči o njegovom značaju.
Festival “Dani Danila Bate Stojkovića”: Održava se svake godine 11. avgusta, na dan njegovog rođenja, kako bi se obeležio život i doprinos ovog velikog glumca.
Spomen-soba u Vrnjačkoj Banji: Otvaranjem ove sobe čuva se sećanje na velikog umetnika.
Njegova svetlost i uticaj neće izbledeti, već će živeti kroz njegove uloge, uspomene i doprinos srpskoj kulturi. Danilo “Bata” Stojković ostaje večno prisutan u srcima svih onih koji cene umetnost i duboko se divljaju njegovom talentu.
Kraj života i sećanje
U svetu umetnosti, retko koji pojedinac uspeva da ostavi trajan pečat kao što je to učinio Danilo “Bata” Stojković. Njegova blistava karijera i doprinos srpskoj glumi ostavili su neizbrisiv trag u kolektivnom sećanju.
Bata Stojković preminuo je 16. marta 2002. godine u 68. godini života. Njegova smrt ostavila je prazninu u srpskoj glumačkoj sceni i potresla mnoge njegove kolege i obožavaoce.
Nakon kremacije, njegova urna pridružila se beogradskom Novom groblju, smeštena u rozarijum kao deo večne uspomene na ovog velikog umetnika. Stojkovićeva prisutnost i dalje se oseća u svakom kutku srpske kulture, kroz njegove nezaboravne uloge i doprinos umetnosti.
Njegova zaostavština ostaje živa, inspirišući buduće generacije umetnika da slede njegov put strasti i izvrsnosti u svetu umetnosti.
FAQ – najčešće postavljana pitanja
- Ko je bio Danilo “Bata” Stojković? Danilo “Bata” Stojković bio je proslavljeni srpski glumac, poznat po svojim izuzetnim ulogama u pozorištu, filmu i televiziji.
- Gde je Bata Stojković odrastao? Odrastao je u beogradskom naselju Čubura, gde je stvarao prve uspomene sa svojim bratom Žikom.
- Kada je Bata Stojković započeo svoju glumačku karijeru? Započeo je svoju karijeru 1959. godine u Jugoslovenskom dramskom pozorištu (JDP), a 1962. godine postao je stalni član Ateljea 212.
- Koje su neke od najpoznatijih Batinih filmskih uloga? Njegove poznate uloge uključuju nastupe u filmovima “Majstor i Margarita”, “Čuvar plaže u zimskom periodu”, “Pas koji je voleo vozove”, “Nacionalna klasa”, i “Ko to tamo peva”.
- Kada je Bata Stojković preminuo? Preminuo je 16. marta 2002. godine u 68. godini života.
Spoljne reference:
Filmografija
1960 – e
- Dva pogleda kroz ključaonicu (1960)
- Čovek iz hrastove šume (1964) – Stevan
- Izdajnik (1964)
- Čovek nije tica (1965)
- Peta strana sveta (1965)
- Kapetan kapetanu (1965)
- Partija šaha s ocem (1966)
- Roj (1966) – Nikola
- Vreme ljubavi (1966) – Ratko (segment Put)
- Volite se ljudi (1967)
- Jutro (1967) – vojnik
- Krug dvojkom (1967)
- Bokseri idu u raj (1967) – profesor
- Probisvet (TV serija) (1967)
- Stara koka, dobra juha (1967)
- Ove žene posle rata (1967)
- Pre istine (1968) – vođa bande
- U raskoraku (1968) – poštar
- Gorski car (1968)
- Bekstvo (1968) – Tihi
- Delije (1968) – Gvozden
- Kod Londona (1968)
- Sezona poljubaca (1968)
- Sajam na svoj način (1968)
- Ljubitelj golubova (1968)
- Jednog dana, jednom čovjeku (1968)
- Ima ljubavi, nema ljubavi (1968)
- Zazidani (1969) – zatvorski čuvar Gavrilo
- Samci 2 (1969)
- Rađanje radnog naroda (1969) – Bangeja Kukuljević
- Pucanj u glavu (1969)
- Kako je lagao njenog muža (1969)
1970 – e
- Lilika (1970) – Počim, otac
- Rekvijem (1970) – skretničar
- Prirodna granica (1970) – major
- Burduš (1970) – reditelj
- Engleski onakav kakav se govori (1970)
- Ceo život za godinu dana (1971) – Sveta Bajić
- Uloga moje porodice u svjetskoj revoluciji (1971) – Strogi
- Mlad i zdrav kao ruža (1971)
- Bubašinter (1971) – Živan Gašić
- Diplomci (1971) – Dušan Bubuleja
- Operacija 30 slova (1971)
- Haleluja (1971)
- Dom i lepota (1971)
- Čep koji ne propušta vodu (1971) – milicioner
- Bez naziva (1971)
- Uniforme (TV serija) (1972)
- Obraz uz obraz (1972) – Bata
- Majstor i Margarita (1972) – Bobov
- Deveto čudo na istoku (1972)
- Razvojni put Bore Šnajdera (1972) – Selimir
- Derviš i smrt (TV) (1972) – Vezirov defterdar
- Ćelava pevačica (1972) – vatrogasni kapetan
- Kužiš stari moj (1973) – pekar
- Bombardovanje Nju Hejvna (1973) – major
- Naše priredbe (TV serija) (1973)
- Šta se može kad se dvoje slože (1973)
- Putnik (1973) – mali
- Policajci (1973)
- Pjegava djevojka (1973)
- Beograd ili tramvaj a na prednja vrata (1973)
- Trkač (TV) (1974)
- Poštenje (1974)
- Dimitrije Tucović (1974) – Dragiša Lapčević
- Pred zoru (1974)
- Oglas (1974) – Milan Pavlović
- Obešenjak (1974) – dželat
- Testament (1975)
- Kičma (film) (1975) – čovek iz kafane
- Pavle Pavlović (1975) – Pavlov bivši kolega
- Zimovanje u Jakobsfeldu (1975) – Damjan
- Borisko i Natalija (1975)
- Vagon li (1976) – putnik 1
- Salaš u Malom Ritu (1976) – Damjan
- Čuvar plaže u zimskom periodu (1976) – Milovan Pašanović – Draganov otac
- Salaš u Malom Ritu (1976) – Damjan
- Zvezdana prašina (1976) – kum
- Grlom u jagode (1976) – Banetov otac Sreten
- Vlajkova tajna (1976) – Bata
- Hajdučka vremena (1977) – narednik Munizaba
- Raščerečeni (1977)
- Marija Magdalena (1977) – Majstor Anton, stolar
- Domaći stranac (1977)
- Nikola Tesla (1977) – Džordž Vestinghaus
- Pas koji je voleo vozove (1977) – otac
- Topovska završnica (TV) (1977)
- Subota ujutru (1977)
-
- sastanak Skupštine Kneževine Srbije (1977) – Nikola Krupžević
- Tamo i natrag (1978)
- Siroče (1978)
- Pogled u noć (1978)
- Izbacivač (1978)
- Nije nego (1978) – Budić – Buda Filadelfija
- Povratak otpisanih (1978) – Prletov otac Steva
- Srećna porodica (1979) – poslovođa
- Srećna porodica (TV serija) (1979) – poslovođa
- Kost od mamuta (1979) – Dušanov otac
- Nacionalna klasa (1979) – Čabor
- Sedam plus sedam (1979) – Bata
- Prva srpska železnica (1979) – Marko Bogdanović
- Gradilište (1979) – šofer kamiona
- Djetinjstvo mladosti (1979)
1980 – e
- Ko to tamo peva (1980) – Brka
- Pripovedanja Radoja Domanovića (1980) – čiča Ilija Stanojević/Disco
- Poseban tretman (1980) – Steva
- Svetozar Marković (1981)
- Proleće života (1981)
- Sijamci (1982) – Đura Mitrović
- Idemo dalje (1982) – Božur
- Maratonci trče počasni krug (1982) – Laki Topalović
- Kante ili kese (1982) – drug Kačavenda
-
- jul (1982) – poslanik
- Učitelj (1983) – Božur
- Čovek sa četiri noge (1983) – fotoreporter
- Kako sam sistematski uništen od idiota (1983) – Babi Papuška
- Korešpondencija (1983) – Simeon Njegovan Lupuš, deda
- Varljivo leto ‘68 (1984) – Petrov otac Veselin
- Varljivo leto ‘68 (TV serija) (1984) – Veselin Cvetković
- Čudo neviđeno (1984) – gazda Šćepan
- Balkanski špijun (1984) – Ilija Čvorović
- Jalta (1984) – Staline
- Provincija u pozadini (1984) – Jaša Muktare
- Naš učitelj četvrtog razreda (1985) – učitelj
- Držanje za vazduh (1985) – upravnik doma
- Priče iz fabrike (1985) – Đura Bošnjaković Tambura
- Srebrna lisica (1985) – Čavče
- Štrajk u tkaonici ćilima (1986)
- Svečana obaveza (1986)
- Ne znate vi Martina (1987)
- Milan – Dar (1987) – doktor Milan Savić
- Iznenađena i prerana smrt pukovnika K. K (1987) – major
- Proljeće Janka Potlačeka (1988) – Janko Potlaček
- Vreme čuda (1989) – Jovan
- Sabirni centar (1989) – Simeun
- Balkan ekspres 2 (1989) – Mida
- Atoski vrtovi – preobraženje (1989)
- Balkan ekspres 2 (TV serija) (1989) – Mida Baba
- Vreme čuda (TV serija) (1989) – Jovan
- Sile u vazduhu (1989) – Toša
- Poslednji krug u Monci (1989) – Dobrivoje
- Osmi dan u nedelji (1989) – Marko, Nikolin kum
1990 – e
- Seks – partijski neprijatelj br. 1 (1990) – Gvozden
- Profesionalac (1990) – Luka Laban
- Klaustrofobična komedija (1990) – Sava ožačar
- Gala korisnica: Atelje 212 kroz vekove (1990)
- Zaboravljeni (1991) – Adamov tast
- Mala (1991) – sveštenik
- Video jela, zelen bor (1991) – Milovan
- Crni bombarder (1992) – predsednik
- Tri karte za Holivud (1993) – ratni veteran
- Kaži zašto me ostavi (1993) – teča
- Terasa na krovu (1995) – Dragutin Sova
- Podzemlje (1995) – deda
- Urnebesna tragedija (1995) – Vasilije
- Ubistvo s predumišljajem (1995) – Stavra Aranđelović
- Dvoboj za troje (1995) – Boško
- Urnebesna tragedija (1995) – Milan
- Bila jednom jedna zemlja (1996) – deda
- Balkanska pravila (1997) – sajdžija
- Gore-dole (1997) – Avram Jakšić
- Rane (1998) – komšija
- Bure baruta (1998) – Viktor, Aleksijev otac
- Belo odelo (1999) – sveštenik
- U ime oca i sina (1999) – Mrgud Miletić
- Proputovanje (1999) – Stojan (segment Srebrni metak)
- Đeneral Milan Nedić (1999) – Milan Nedić
- Otac (2001) – kapetan Albert